Łętownia 585 ; 34-242 Łętownia woj. małopolski
tel. +48 18 52 11 140; tel. +48 18 52 11 141
kom. +48 722 080 242; kom. +48 508 690 614
mail:biuro@montanus.pl; www.montanus.pl
-> Forum o nieruchomościach
-> Działki w górach
-> Domy w górach
-> Mieszkania w górach
-> Działki rekreacyjne
-> Działki w Beskidach
Nieruchomości w Nowym Sączu - Biuro nieruchomości Nowy Sącz
Oferty nieruchomości z Nowego Sącza i okolic
Opis Nowego Sącza
Nowy Sącz - miasto na prawach powiatu w województwie małopolskim, siedziba ziemskiego powiatu nowosądeckiego. Trzecie co do liczby mieszkańców i trzecie co do powierzchni miasto w województwie małopolskim. Węzeł komunikacyjny, główny ośrodek turystyczny Sądecczyzny. Jedno z najstarszych miast w Małopolsce - lokowane 8 listopada 1292 r.
Nowy Sącz położony jest w płaskim dnie Kotliny Sądeckiej, w widłach rzek Dunajca i Kamienicy Nawojowskiej na zróżnicowanej wysokości od 272 n.p.m.(Wielopole) do ok. 475 n.p.m. (wzgórze Majdan). Najstarsza część miasta leży na płaskim wyniesieniu pomiędzy korytami obu rzek, które posiada naturalne walory obronne, co zadecydowało o lokowaniu miasta przez króla Wacława II właśnie w tym miejscu. W dawnych czasach wzgórze miejskie było poprzecinane parowami (obecnie zasypanymi) pełniącymi role dodatkowych fos. Położenie w Kotlinie Sądeckiej powoduje pewną izolację Nowego Sącza od innych ośrodków osadniczych, jednak przebiegający tędy szlak komunikacyjny na południe Europy, spowodował, że miasto znalazło w średniowieczu dogodne warunki do rozwoju i wymiany handlowej - głównie z Węgrami.
Nowy Sącz położony jest u podnóża masywów górskich: na południu znajduję się Beskid Sądecki, na zachodzie Beskid Wyspowy, na wschodzie wcina się wąskim klinem Beskid Niski, a od północy przylega Pogórze Rożnowskie. W niewielkiej odległości znajduję się także Jezioro Rożnowskie, co podnosi walory turystyczne miasta.
Historia Nowego Sącza
Nowy Sącz założony został na terenie biskupiej wsi Kamienica na mocy przywileju wydanego 8 listopada 1292 r. przez Wacława II Czeskiego, wówczas księcia krakowskiego i sandomierskiego, a od 1300 r. króla Polski. Lokacji miasta dokonano na prawie magdeburskim, przyznając zasadźcom, wójtom dziedzicznym, znaczne uprawnienia, łącznie z prawem wprowadzania i wymiany monety. Nowy Sącz, dzięki korzystnemu położeniu przy ważnym szlaku łączącym Polskę z Węgrami, a także w wyniku licznych przywilejów królewskich nadawanych miastu szczególnie szczodrobliwie przez Władysława Łokietka i jego żonę Jadwigę, stał się w średniowieczu ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej i wymiany handlowej. Znamienne, iż u schyłku panowania Władysława Łokietka Nowy Sącz był w stanie toczyć z Krakowem równorzędny spór o przebieg dróg handlowych; natomiast w roku 1355 Kazimierz Wielki zwołał tutaj zjazd, na którym panowie polscy złożyli uroczysty hołd siostrze królewskiej Elżbiecie. Wybudowanie w okresie Kazimierzowskim w Nowym Sączu zamku królewskiego i otoczenie miasta murami, uczyniło zeń ważne ogniwo w systemie obronnym południowej granicy Królestwa Polskiego. Jednocześnie miasto stawało się promieniującym centrum życia religijnego i kulturalnego. Świadczyło o tym podniesienie w 1448 r. przez bpa Zbigniewa Oleśnickiego kościoła św. Małgorzaty do godności kolegiaty i powołanie ośmioosobowej kapituły prałatów i kanoników, jak również wyodrębnienie się w południowej części Małopolski ciekawego zjawiska artystycznego, jakim było tutejsze malarstwo tablicowe i stojąca na wysokim poziomie gotycka rzeźba, której przykładem może być słynna Madonna z Krużlowej.
Przejawem fermentu religijnego (silniejszego w drugiej połowie XVI w. i znacznie słabszego już w pierwszej połowie XVII stulecia) był rozwijający się w Nowym Sączu i na Sądecczyźnie arianizm, krzewiony przez Stanisława Farnowskiego, którego nauka rzadziej znajdowała posłuch u mieszczan nowosądeckich, częściej natomiast pociągała okoliczną szlachtę sądecką.
W XVII w. Nowy Sącz wyraźnie tracił na swoim znaczeniu gospodarczym i politycznym. Do regresu w znacznym stopniu przyczynił się "potop" szwedzki, w czasie którego wojska Karola Gustawa na krótko zajęły miasto, wyzwolone od najeźdźcy już 13 grudnia 1655 r. przez mieszczan nowosądeckich i oddział dowodzony przez braci Wąsowiczów.
Najgłębszy okres upadku Nowy Sącz przeżywał w XVIII w. na co wpływało rozprzężenie polityczne w Rzeczypospolitej, szczególnie dotkliwe w epoce rządów saskich. Słabość państwa i samowola magnatów dawała asumpt do rujnujących przemarszów wojsk obcych (szwedzkich, saskich, rosyjskich) i własnych, i to nie tylko w związku z wojną północną, ale również z powodu zwalczania się koterii magnackich, m.in. przedstawicieli Lubomirskich - rodu starostów spiskich i sądeckich.
Tuż przed I rozbiorem Sądecczyzna stała ważnym obszarem działań konfederatów barskich. W 1770 r. - na dwa lata przed I rozbiorem Polski - Nowy Sącz i południowa część Sądecczyzny zostały zagarnięte przez Austrię. Jednym ze skutków rządów austriackich było sprowadzenie na Sądecczyznę (w okresie panowania cesarza Józefa II) kolonistów niemieckich zajmujących skonfiskowane dobra kościelne, którzy wraz z mieszczaństwem polskim i osiadłymi sto lat wcześniej Żydami, aż do II wojny światowej tworzyli wieloetniczną i wielokulturową społeczność Nowego Sącza.
W okresie przedautonomicznym (do lat sześćdziesiątych XIX w.) największym osiągnięciem Nowego Sącza było utworzenie gimnazjum - pierwszej tego typu szkoły na Podgórzu; istotnym okazała się też decyzja władz austriackich o umieszczeniu tutaj garnizonu wojskowego.
Okres autonomii galicyjskiej zaznaczył się w historii Nowego Sącza wyraźnym ożywieniem gospodarczym oraz stworzeniem warunków do rozwoju ducha narodowego i realizacji kulturalnych aspiracji sądeczan. Szczególnie duże znaczenie dla miasta miała budowa w 1876 r. kolei Tarnowsko-Leluchowskiej, a w 1884 r. połączenia kolejowego Nowy Sącz - Chabówka, co wiązało się z utworzeniem i szybką rozbudową warsztatów kolejowych. Równocześnie miasto poszerzało swoją zabudowę, wyraźnie wychodząc poza centrum historyczne zlokalizowane w widłach Dunajca i Kamienicy. Intensywnemu rozwojowi Nowego Sącza nie przeszkodził w tym czasie nawet katastrofalny pożar, który w dniu 17 kwietnia 1894 r. zniszczył znaczną część miasta, łącznie ze starym ratuszem i przechowywanymi w nim najcenniejszymi archiwaliami miejskimi.
W czasie I wojny światowej Nowy Sącz nie doznał większych strat materialnych. 13 grudnia 1914 r. do miasta zajętego na przeciąg niespełna miesiąca przez Rosjan weszła konnica legionowa, a następnie Józef Piłsudski na czele piechoty.
Szybki rozkład monarchii habsburskiej w 1918 r. sprawił, że mieszkańcy Nowego Sącza byli jednymi z pierwszych, którzy poznali smak niepodległości. W ostatnim dniu października 1918 r. członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej obsadzili strategiczne punkty miasta, a 2 listopada przedstawiciele tymczasowych władz złożyli w sali ratuszowej przysięgę na wierność Rzeczypospolitej.
W okresie międzywojnia rozbudowa Nowego Sącza postępowała nadal, a zaludnienie osiągnęło liczbę 34 tysięcy mieszkańców.
Wybuch II wojny światowej zapoczątkował najtragiczniejszy okres w dziejach miasta. Niemcy zajęli Nowy Sącz 6 września 1939 r. prawie natychmiast organizując aparat terroru na czele, którego stanął oprawca nr 1 na Sądecczyźnie Heinrich Hamann. Przygraniczne położenie Nowego Sącza i ziemi sądeckiej sprawiło, iż miasto w pierwszych miesiącach okupacji stało się ważnym ośrodkiem kuriersko-przerzutowym przez zieloną granicę na Słowację i Węgry, a także organizowania innych form oporu, łącznie z utworzeniem silnej partyzantki w ramach Inspektoratu AK.
Za okazywanie patriotycznej postawy mieszkańcy Sądecczyzny zostali potraktowani przez okupanta wyjątkowo bezwzględnie. Ocenia się, że w samym Nowym Sączu i w jego okolicach wymordowano blisko tysiąc osób, a do obozów śmierci wywieziono 2,5 tys. mieszkańców miasta. Osobne miejsce w tym tragicznym bilansie okupacyjnym zajmuje gehenna ludności żydowskiej, stanowiącej przed wojną trzecią część mieszkańców Nowego Sącza, prawie całkowicie wymordowanej na sądeckich miejscach kaźni i w obozach śmierci.
19 stycznia 1945 r. do Nowego Sącza weszły oddziały Armii Czerwonej, które to wydarzenie pozostawało w związku z wysadzeniem zamku królewskiego, gdzie Niemcy zgromadzili znaczne ilości amunicji i materiałów wybuchowych.
W 1958 r. rozpoczęto realizację tzw. eksperymentu sądeckiego, którego założeniem była aktywizacja gospodarcza miasta i regionu w oparciu o lokalne walory przyrodniczo-krajobrazowe. Równie istotną decyzją było nadanie Nowemu Sączowi w 1975 r. statusu miasta wojewódzkiego, którym pozostawał do końca 1998 r.
Zabytki w Nowym Sączu
- Ratusz -budynek stanowiący serce miasta, siedziba władz Nowego Sącza. Obecny kształt ratusz uzyskał podczas odbudowy po pożarze w końcu XIX wieku. Stoi pośrodku rynku - centralnego placu miasta, który ma powierzchnię 19 200 m2,
- Bazylika kolegiacka,
- Układ urbanistyczny Starego Miasta,
- Mury obronne miasta Nowego Sącza,
- Zamek Królewski w Nowym Sączu (XIV, XVII w.) - ruiny, z zachowanym fragmentem fortyfikacji miejskich,
- Dom Gotycki - siedziba Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu,
- Renesansowa kamienica Lubomirskich - dzisiaj Biblioteka Publiczna,
- Kościół pw. św. Rocha - parafia istniała za czasów księdza Jana Długosza, przed 1513 r.,
- Kościół pw. św. Heleny - nieznany rok budowy, wymieniany w archiwach Kapituły Katedry Wawelsklej już w 1596 r.,
- Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa,
- Kościół pw. św. Ducha i Klasztor OO Jezuitów - z fundacji Władysława Jagiełły wzniesiony w 1410,
- Zespół Poklasztorny OO Franciszkanów - powstał w 1297 r. z upoważnienia Wacława II,
- Kościół pw. św. Kazimierza, - Klasztor i Kościół Popijarski - budowa z inicjatywy starosądeckich klarysek przed 1610 r.,
- "Biały Klasztor" - Klasztor Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny,
- Synagoga - wybudowana w 1746 roku,
- Chasydzka bożnica Bajs Nusn z przełomu XIX i XX wieku,
- Sądecki Park Etnograficzny - jest skansenem regionalnym, który prezentuje kulturę ludową Sądecczyzny,
- Secesyjny Dworzec PKP,
- Stara Kolonia - jedno z najstarszych osiedli robotniczych w kraju,
- Dom Robotniczy - neogotycki ośrodek kulturalny z 1907 r.,
- Willa Marya,
- XIX-wieczny budynek Szkoły Podstawowej im. Władysława Jagiełły,
- XIX-wieczny budynek Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza,
- Budynek Szkoły Podstawowej im. Obrońców Pokoju,
- Dawny gmach Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół",
- Cmentarz Komunalny - na którym znajdują się m.in.: symboliczny pomnik powstańców (1831), Grób Nieznanego Żołnierza z 1920, Groby powstańców z 1863 r., monumentalny pomnik - obelisk z kwaterami grobów żołnierzy (polskich, austriackich i niemieckich z czasów I wojny światowej), pomnik legionistów z I wojny światowej, nagrobny pomnik gen. Józefa Kustronia, symboliczny grób "Oświęcimiaków" (kwatery ofiar terroru hitlerowskiego), pomnik i groby żołnierzy radzieckich z lat II wojny światowej, pomnik Bronisława Pierackiego (ministra i polityka II Rzeczypospolitej), symboliczny grób "Sybiraków" Ziemi Sądeckiej,
- Nowy cmentarz żydowski - kirkut, w latach 1940-1945 był miejscem egzekucji, także masowych dokonywanych przez hitlerowców na ludności żydowskiej miasta i okolicy, również na Polakach,
- Stary Cmentarz ("Cmentarz Zasłużonych") - W cokole pomnika złożone są urny z prochami z miejsc straceń, obozów koncentracyjnych, z pól bitewnych. Przed pomnikiem Sądeckiej Piety znajduje się płyta Nieznanego Żołnierza II wojny światowej. Cmentarz symbolizuje: kaźń w więzieniu w Nowym Sączu, rozstrzelanych przy moście kolejowym nad Dunajcem, przy moście na Kamienicy, na Cmentarzu Żydowskim, rozstrzelanych dwóch partyzantów w Dąbrówce, rozstrzelanych w Biegonicach, w Rdziostowie, Młodowie, Starym Sączu, Wysokim, Chomranicach, Łomnicy,
- Kapliczka "Szwedzka" pw. św. Marka z 1771 r.,
- Kapliczka pw. św. Jana Nepomucena z przełomu XIX i XX wieku (przyczółek mostu nad Kamienicą),
- Kapliczka pw. św. Anny z XVII wieku (przy ul. Lwowskiej),
- Pomniki martyrologii.
Więcej o Nowym Sączu
Na poniższych stronach można znaleźć więcej informacji o miejscowości Nowy Sącz. Poniższe strony są również źródłem z których zaczerpnięto opisy znajdujące się na tej stronie.
- www.nowysacz.pl
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Nowy_S%C4%85cz
- nowysacz.naszemiasto.pl
- Zdjęć z Nowego Sącza w serwisie Panoramio.com
- Nowy Sącz - urząd pocztowy
Nowy Sącz w liczbach
Nowy Sącz w liczbach | |
---|---|
Długość geograficzna | N 49.6174535 |
Szerokość geograficzna | E 20.7153326 |
Liczba ludności | 83 458 |
Powierzchnia | 57.58 km2 |
Osób/km2 | 1450 |
Kod pocztowy | 33-300 |
Nowy Sącz na mapie
Zdjęcia z Nowego Sącza
Źródło: Zdjęcia pochodzą ze stron www.nowysacz.pl, http://pl.wikipedia.org/wiki/Nowy_S%C4%85cz, nowysacz.naszemiasto.pl, Panoramio.com
Ostatnia aktualizacja strony o Nowym Sączu dnia 2013.06.07